Wat deze Germanen bijna uniek onder de barbaren maakt is dat bij hen één man met één vrouw genoegen neemt. (Tacitus, Romeins historicus 56-117 na Chr.)
Zaterdag 2 november 2013 organiseerde de Historische Kring Liemeer een excursie naar villa Rijswijk, nu het pand waar u het Archeologiehuis Zuid Holland aantreft. Een bezoek aan dat museum doet ons stilstaan bij vele opmerkelijke zaken. De samenleving van nu draagt de sporen uit het verleden.
Vanaf augustus 2011 is deze gevestigd voor de entree van Archeon. In de Villa van Rijswijk kan het publiek het archeologische verleden van Zuid-Holland bijna aanraken. Maquettes, reconstructies en audiovisuele presentaties vertellen het verhaal van vroeger op een eigentijdse manier.
De villa is eigenlijk geen museum, maar een nagemaakte boerderij uit de Romeinse tijd. Gevonden in Rijswijk. Het betrof een rijke boer, die een gedeelte van het huis van baksteen kon bouwen. Dit gedeelte had zelfs dakpannen. De muren van de stal waren gebouwd van leem met een dak bedekt met riet.
Hier treft u op de bovenverdieping een weerslag van het onze ontwikkeling door de jaren heen.
Het verhaal begint 9000 jaar voor christus. Het is het einde van de laatste ijstijd. Het Noorden van Europa is nog bedekt met ijs, maar toen het hier warmer werd en het ijs ging smelten liep de Noordzee vol met water. Kunt u zich voorstellen, dat hier in het verleden mammoets hebben rondgewandeld? Zuid Holland werd een waddenzee. Rond 400 voor Christus steeg het water niet verder en vormden zich zandbanken voor de kust. Daarachter ontstond een enorm moeras. Hoe zich dat verder ontwikkelde kunt u natuurlijk in vele boeken lezen, maar wat is het leuk om dat avontuur in het Archeonhuis mee te maken.
Dat mensen ook in die tijd al regelmatig met elkaar overhoop lagen, bewijst een graf waarin zichtbaar wordt dat een aantal ongelukkigen de strijd hadden verloren. Een pijlpunt tekent het bewijs van dit geweld.
Heel bijzonder in dit museum is natuurlijk, dat sinds kort ook de resultaten van de opgravingen uit Nieuwveen uit 2013 hier gedetermineerd worden. De eerste reconstructies zijn al te zien.
Op de begane grond van het gebouw treft u veel informatie over de Romeinen, maar ook een tien meter lange kano. Bij Vlaardingen is deze in 2005 tijdens opgravingen naar boven gehaald. De kano is nagenoeg 2700 jaar geleden uit een dikke eik gekapt. Het is het grootste vaartuig uit de Nederlandse Prehistorie.
Je vraagt je af hoe men de leeftijd van dit hout bepaald kan worden. Er zijn twee manieren: Er bestaat een radiokoolstof-datering. Het gehalte van radioactieve koolstof in het hout wordt gemeten. Het monster werd genomen uit het binnenste, het jongste stuk van de boom. Een andere methode is het tellen van de jaarringen. Zo kom je tot een hele precieze datering. Zo kwamen archeologen te weten dat de boom rond 683 voor Christus is gekapt. De kano is dus gebruikt in de Vroege Ijzertijd, de periode tussen 800 en 500 voor Christus.
De rest van de benedenverdieping laat zien hoe de komst van de Romeinen grote invloed op ons leven heeft gehad. Een Romeins soldaat kende een langdurige dienstplicht, die in veel gevallen wel 25 jaar duurde.
Niet iedereen had het blijkbaar naar zijn zin. Dit blijkt wel uit een omschrijving van de schrijver Strabo (64 voor Christus – 19 na Christus):”Zelfs op heldere dagen blijft de mist zo laag hangen, dat de zon enkel rond de middag hooguit drie of vier uur gezien wordt”.
Voor de jeugd is hier op een middag meer dan genoeg te ontdekken. Bij veel objecten hangt een koptelefoon waarmee men korte en duidelijke informatie krijgt. Ook de leskisten die hier zijn samengesteld, zien er prachtig uit. Deze kunnen door leerkrachten geleend worden, zodat de geschiedenis werkelijk de school in wordt gehaald.
Na afloop werden de twee gidsen hartelijk door onze voorzitter Aldert Zijl bedankt. De samenwerking met Alphen wordt zeer gewaardeerd.