Na de excursie van afgelopen voorjaar naar het Museum Engelandvaarders in Noordwijk had de najaarsexcursie van zaterdag 19 oktober 2019 een bestemming met een heel ander onderwerp: het Smalspoormuseum Katwijk-Leiden bij het Valkenburgse Meer.
Voor deze excursie hadden zich 27 deelnemers aangemeld. Met een aantal auto’s vertrokken we zaterdagmorgen rond 9:30 vanuit Nieuwveen richting Valkenburg. Door afsluiting van de A44 moesten we via een alternatieve route naar onze bestemming, maar tot problemen leidde dat niet.
Aangekomen in het museum werden we welkom geheten door een van de vrijwilligers van het museum, die met ons het programma doornam. Terwijl wij werden voorzien van koffie of thee werd er wat over het museum verteld.
In 1970 werd de Nederlandse Smalspoorstichting opgericht. Smalspoor was vroeger veel bij de industrie in gebruik, maar er waren in de eerste helft van de vorige eeuw ook veel personentram- en treinlijnen met smalspoor.
Het doel van de Stichting was om zoveel mogelijk rollend materieel van de sloop te redden en bij Katwijk reed vanaf 1973 ‘s zomers voor de toeristen een stoomlocomotief met een aantal rijtuigen door de duinen op het smalspoor van de Leidse Duinwater Maatschappij. Omdat de loods in Katwijk te klein werd voor de verzameling, moest er worden omgezien naar een andere locatie.
Inmiddels bestaat het museum in Valkenburg al weer meer dan 25 jaar. Er zijn plannen om het smalspoor helemaal rond het Valkenburgse Meer aan te leggen, maar dat kan pas als de huidige zandafgravingswerkzaamheden klaar zijn. Om het museum draaiende te houden zijn er meer dan 125 vrijwilligers actief.
Om 11 uur stond er op het perron een rijtuig voor ons gezelschap klaar, getrokken door een stoomlocomotief. Na een rit langs het Valkenburgse meer werd halverwege gestopt, terwijl de locomotief via een wisselspoor naar de andere kant van het treinstel werd gereden. Het weer was inmiddels opgeklaard, dus bijna iedereen maakte gebruik van de gelegenheid om even uit te stappen en foto’s te maken. Daarna werd de rit in de omgekeerde richting afgelegd.
Weer aangekomen op het station konden wij oversteken naar een ander spoor voor nog een rit, nu naar het depot van het museum. Ook hier was een rijtuig voor onze groep gereserveerd, deze keer met een diesellocomotief.
In het depot staat allerlei materieel zoals locomotieven, motorlorries en wagons te wachten op restauratie. Sommige voertuigen verkeren in dermate slechte staat dat men zich afvraagt hoe daar ooit weer iets van te maken is. Tevens ligt er een grote voorraad onderdelen.
Na terugkomst werden we uitgenodigd om samen met een van de vrijwilligers de werkplaats te bezoeken, waar materieel uit het depot wordt gerestaureerd. Hout wordt vervangen, motoren gereviseerd, onderdelen van roest ontdaan en opnieuw geschilderd. Heel interessant om te zien en enthousiast uitgelegd door de mensen die daarmee bezig zijn.
Voor wie nog niet uitgekeken was staan er op het terrein diverse loodsen met stoom- en diesellocomotieven, lorries en rijtuigen. En natuurlijk is er het binnenmuseum met heel veel gerestaureerd rollend materieel, foto’s, gereedschap, en diverse opstellingen van modelbanen.
Al met al hebben we met onze groep van een erg interessante excursie genoten. Een aantal deelnemers heeft al aangegeven zeker nog eens terug te komen, al dan niet met (klein)kinderen, voor wie dit ook een prachtig uitje is.
Website: https://www.stoomtreinkatwijkleiden.nl/
Bekijk een fotoimpressie bij de fotoalbums (klik HIER).
