Bij mijn speurwerk in de genealogie kom ik soms vreemde dingen tegen. Vaak zijn het stukjes van een puzzel, die met veel geduld, uiteindelijk toch blijken te passen. Zo ook dit verhaal.
Volgens handgeschreven documentatiemateriaal van het KNMI* is het op die dinsdag 29 september in 1828, fris in Zevenhoven. Met 15 ̊ C, een zuidwesten wind en af en toe regen niet echt een aangename dag.
Het is, volgens een oude trouwakte, de trouwdag van Cornelis Wessel en Georgius Vis.
Ik lees de akte nog eens. “Cornelis Wessel trouwt met Georgius Vis”. Vreemd. In die tijd was een huwelijk tussen gelijke sexen beslist nog niet mogelijk. Bovendien was Georgius Vis in 1827 al met Joanna van Kempen getrouwd.
Maar het staat er toch echt: in de huwelijksakte én in de huwelijkse bijlage : “Georgius Vis, dochter (dus toch een vrouw!) van Cornelis Vis en Maria Brewink, gedoopt 12 juli 1803 te Bergschenhoek”. Bovendien is Georgius Vis, om het nog ingewikkelder te maken, volgens de akte “getuige bij het huwelijk van Cornelis en Georgius”. Een getuige, die getuige is bij zijn of haar eigen huwelijk is wel heel apart.
Ik besluit alle aktes nog eens na te kijken om te zien of ik het mysterie op kan lossen. Ik moet het met de volgende gegevens doen:
| Datum 22-08-1829 27-02-1831 22-04-1832 05-08-1833 09-01-1835 10-01-1836 |
Geboren te Zevenhoven: Apolonia Wessel, dochter van Cornelis Wessel en Grietje Vis Cornelis Wessel, zoon van Cornelis Wessel en Grietje Vis Appollonia Wessel, dochter van Cornelis Wessel en Margaretha Vis (getuige Georgius Vis, oom van de jonggeborene) Johannes, zoon van Cornelis Wessel en Margaretha Vis Johannes, zoon van Cornelis Wessel en Margaretha Vis Leendert, zoon van Margaretha Vis, weduwe van Cornelis Wessel, aangegeven door Georgius Vis, oom van de jonggeborene |
Uit deze opsomming blijkt dat Cornelis dus met Grietje getrouwd was en niet met Georgius. Grietje, die later “deftig” Margaretha werd genoemd, had een jongere broer: Georgius, de oom van haar kinderen. Omdat de Burgerlijke Stand pas vanaf 1811 in de eerste plaatsen in Nederland werd ingevoerd, waren er vóór die tijd alleen de doopbewijzen van kerken, waarmee je geboortedatum en naam aangetoond konden worden. Het geboortebewijs dat voor Grietje door een ambtenaar uit Bergschenhoek werd afgegeven toen ze ging trouwen, bleek gebaseerd te zijn op het doopbewijs van haar 2 jaar jongere broer. Beide namen beginnen weliswaar met een “G”, maar je snapt niet dat niemand dat toen heeft opgemerkt. Vanaf dat moment ging Grietje, geboren op 25 december 1801 in Bergschenhoek, voortaan officieel door het leven als Georgius Vis.
Daarmee -leek het- was haar naamsverwisseling nog niet ten einde. Uit internetgegevens in Rotterdam bleek dat ze stierf op 08 juni 1848 in Bleiswijk als Grietje Hes, dochter van Cornelis Hes. Voor de 2e maal leek haar naam, en die van haar vader, verkeerd overgenomen. Door echter de originele overlijdensakte te bestuderen (waar ze gewoon Vis heette) kon hier een slordigheid van de vrijwilliger in Rotterdam worden vastgesteld. Ik zal ze vragen dit te corrigeren.
Uiteindelijk blijken zo alle stukjes van de puzzel op hun plaats gevallen te zijn. Ik kan weer opgelucht adem halen. Bij Genealogie kunt u deze Grietje Vis terugvinden (klik hier).
Of ik nu klaar ben met mijn speurwerk? Nog lang niet. De volgende uitdagingen liggen alweer te wachten tot ik tijd heb om ze uit te zoeken.
Lenette Rijlaarsdam-Clement, genealoog
* KNMI (weerstation Zwanenburg/Nederland)
