In 2023 bestaat de Historische Kring Liemeer 40 jaar. Ter gelegenheid van dit gedenkwaardige feit hebben de donateurs bij de kortgeleden uitgekomen jubileumuitgave van het tijdschrift De Baardman een bedrukte balpen ontvangen.

Die Baardman is de 77e uitgave sinds het verschijnen van het eerste nummer in mei 1983.

Op 7 november 2023 hield de Kring haar jubileumbijeenkomst in gebouw 't Anker in Nieuwveen. Alle donateurs en vrijwilligers waren voor deze avond uitgenodigd.

Toespraak van de voorzitter

In zijn toespraak memoreerde de voorzitter de totstandkoming van toen nog de Historische Kring Zevenhoven. Na een expositie in 1982 van de bodemvondsten van amateur-archeoloog Dirk van den Bosch besloten een aantal Zevenhovenaren tot de oprichting van een Historische Kring, onder meer om de aardewerkcollectie te beheren en de geschiedenis van Zevenhoven op te tekenen. Er werd een bestuur gevormd en enkele initiatiefnemers meldden zich bij de notaris om de oprichtingsakte en statuten van de Stichting Historische Kring Zevenhoven te laten vastleggen.
Op 25 november 1983 vond de ondertekening van de statuten bij de notaris plaats.

Drie van die pioniers van het eerste uur waren in de zaal aanwezig:

  • Wim Heijting, een van de oorspronkelijke drie oprichters, voorzitter van het nieuw opgerichte eerste bestuur, en nog altijd donateur
  • Bert Looij, vanaf de oprichting en daarna nog lang lid van het het bestuur, tevens redacteur en fotograaf voor het tijdschrift De Baardman en nog altijd actief als vrijwilliger
  • Bep de Bruin-Hassing, als familie van "ome Dirk" van den Bosch vanaf het begin betrokken bij het beheer van de collectie bodemvondsten en na jaren bestuurslid en penningmeester nog steeds actief als vrijwilliger

Zij werden door de voorzitter verrast met de mededeling dat het bestuur had besloten hen wegens hun grote verdiensten voor de Historische Kring tot erelid te benoemen. De kersverse ereleden ontvingen een oorkonde en een flesje wijn, en natuurlijk een hartelijk applaus van alle aanwezigen.

Bep de Bruin Hassing oorkonde Bert Looij en Wim Heijting met oorkonde 

Lezing door Arjan van 't Riet

Arjan van t RietDe Aarlanderveense historicus Drs. Arjan van 't Riet was door het bestuur van de Historische Kring gevraagd om een lezing te verzorgen over de gezondheidszorg in Nieuwveen, omdat Nieuwveen met name bekend is geworden door de Johannesstichting en Huize Sint-Ursula.

In een buitengewoon interessante presentatie gaf de spreker een uiteenzetting over de ontwikkeling van de gezondheidszorg vanaf de tijd voordat arts een officieel beroep was: men wendde zich voor kwalen, verwondingen, kiespijn, bevallingen etc. tot een heelmeester, vroedmeester, chirurgijn of "piskijker". Ook epidemieën zijn het dorp Nieuwveen niet voorbijgegaan. Door mindere hygiene en slecht drinkwater waren er regelmatig uitbraken van onder meer typhus, cholera en pokken, die de nodige slachtoffers eisten. Ook de Spaanse Griep leidde tot een flinke stijging in het aantal geregistreerde overlijdensakten.
In Nieuwveen hebben in de loop der tijd een aantal huisartsen praktijk gehouden. Er kwam een Groene-Kruisgebouw en een Rooms-Katholieke versie daarvan, het Wit-Gele Kruis. Ging men in vroeger tijden bij kiespijn naar de huisarts of barbier, later kwam er een tandarts in Nieuwveen.

De spreker kwam daarna tot de vraag: waarom werden juist in Nieuwveen de Johannesstichting en Huize Ursula gesticht?
Daarbij speelt Jan Sasse een belangrijke rol. Sasse was niet alleen apotheker in Nieuwveen, maar was ook betrokken bij het gemeentebestuur, het kerkbestuur, het onderwijs, kortom, men kon niet om hem heen.
Jan Sasse bezat een aantal panden in Nieuwveen. In het voormalige Polderhuis werden in 1883 een aantal verwaarloosde kinderen opgevangen. Deze opvang, vanaf 1887 Johannesstichting genoemd, groeide gestaag en dit leidde tot verbouwingen en uitbreiding. Later stelde men zich in op de verpleging van volwassenen. In de Kerkstraat werd een voormalig woonhuis van Sasse verbouwd tot Huize Elim, waar de vrouwenafdeling van de Johannesstichting werd gevestigd. Nadat Elim bij een brand in 1914 verloren ging werd een nieuw deel aan de bestaande Johannesstichting gebouwd. Zo werd de instelling langzamerhand steeds groter. In de oorlogsjaren kwamen daar nog een aantal bewoners uit Huis ter Heide bij.

Huize Sint-Ursula werd in 1935 gesticht door de Zusters Ursulinen, die voor het internaat Huize Sint-Angela in Den Haag naar uitbreiding zochten en bij het op dat moment leegstaande Huis Sassenoord in Nieuwveen terechtkwamen, eveneens bewoond geweest door de familie Sasse. Hier begonnen de zusters een RK School voor "licht zwakzinnige kinderen". In de loop der tijd werden diverse paviljoens op het terrein gebouwd.

In 1975 is de Johannesstichting naar Zwammerdam vertrokken om daar als De Hooge Burch verder te gaan. Het vrijgekomen terrein is in gebruik genomen voor uitbreiding van Huize Ursula. Deze instelling is in 2000 samengegaan met de instelling Ipse De Bruggen. Het terrein in Nieuwveen heeft nu de naam Landgoed Ursula.

Het aantal inwoners van de Johannesstichting en Huize Ursula telde op zeker moment zo'n 450 bewoners. Voorzitter en sprekerOp een inwonertal van 2000 voor de gemeente Nieuwveen was dat een aanzienlijk deel. Men kan dus wel zeggen dat beide instellingen een grote rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Nieuwveen.

Na afloop werd Arjan van 't Riet door de voorzitter bedankt voor zijn boeiende lezing en Arjan kreeg van de zaal dan ook een welverdiend applaus.

 

Adres Oudheidkamer:
Kerkstraat 31, Nieuwveen
Openingstijden:

 Woensdag 10:00 - 12:00 uur (werk-ochtend)
  19:00 - 21:00 uur  
 Zondag 14:00 - 16:00 uur  

Wij respecteren uw privacy.
U vindt HIER onze privacyverklaring.

anbi algemeen nut beogende instelling
 Rek. NL11 INGB 0005 0957 17